Brak możliwości prowadzenia samodzielnej egzystencji, spowodowany inwalidztwem, to poważny problem. Wszelkie niedomogi zdrowotne wpływają na jakość indywidualnego i społecznego życia. Problem niepełnosprawności poruszany w książkach uzmysławia wagę tematyki.
Każdy pragnie móc cieszyć się samodzielnością. Zdolność zaspokajania własnych potrzeb wpływa na samoocenę i poczucie własnej wartości. Niestety, wiele osób, ze względu na stan zdrowia nie może zaspokoić swoich podstawowych autonomicznych potrzeb. Niepełnosprawność zawsze wpływa na jakość życia. W wielu przypadkach jedynie od osób pobocznych zależy, komfort lub dyskomfort odczuwany przez osobę niepełnosprawną.
Według definicji przyjętej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) niepełnosprawność oznacza:
„Ograniczenie lub brak zdolności do wykonywania czynności w sposób lub w zakresie uważanym za normalny dla człowieka, wynikające z uszkodzenia i upośledzenia funkcji organizmu”.
Problem niepełnosprawności poruszany w książkach uwrażliwia na tę tematykę. Poznając los osób dotkniętych niepełnosprawnością, po części zrozumiemy, z czym na co dzień muszą się mierzyć. Czynności, które osobom zdrowym nie sprawiają trudności dla inwalidów, mogą okazać się niewykonalne. Według WHO niepełnosprawni to:
„osoby, które nie mogą samodzielnie, częściowo lub całkowicie, zapewnić sobie możliwości normalnego życia indywidualnego i społecznego, na skutek wrodzonego, czy nabytego upośledzenia fizycznego lub psychicznego”.
Problem niepełnosprawności jest bardzo złożony ze względu na ilość różnorodnych skutków choroby lub uszkodzenia organizmu wrodzonego, lub nabytego. To dlatego każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie.
Poznajmy problem niepełnosprawności, sięgając po opisujące go książki. Przeczytajmy o wyjątkowych ludziach i ich niezwykłych historiach. Zostaniemy uwrażliwieni na cierpienie innych i konieczność przestrzegania praw człowieka.
Problem niepełnosprawności poruszany w książkach uwrażliwia na cierpienie innych. Nie oznacza to jednak, że na zagadnienie naszą uwagę zwracać mają jedynie prawdziwe historie. Literacka fikcja w obrazowy sposób potrafi bowiem odnieść się do najważniejszych kwestii.
„Napisy końcowe” to powieść poruszająca motyw niepełnosprawności, wykorzenienia społecznego oraz wrażliwości ludzkiej psychiki. Akcja tocząca się w niedalekiej przyszłości, a dokładnie w roku 2040, pozwala poczynić odniesienia do rzeczywistości. Przeniesiemy się na Wyspę do niewielkiego domu opieki. W tym pełnym cierpienia miejscu spotkamy dwóch bohaterów. Jeden z nich to sparaliżowany, podłączony do respiratora Steven, a drugi to jego opiekun Daniel. Obaj są emigrantami, którzy opuścili dawne miejsce zamieszkania, by rozpocząć nowe, pełnowartościowe życie. Nie spodziewali się większych komplikacji. Teraz też nie przewidują, że wizyta urzędniczki z organizacji dobroczynnej, doprowadzi do znaczących przemian w ich codzienności. Chory wraz z opiekunem będzie musiał zmierzyć się z przeszłością i zastanawiać nad własnym miejscem w teraźniejszości. Ta pozycja jest literacką polemiką dotyczącą wcześniej wspomnianych motywów.
„Malcolm Murdoch uważa, że świadomość jest cechą wysoce zaawansowanych ewolucyjnie narządów biologicznych określonego typu. Ludzki jelitowy układ nerwowy składa się ze stu milionów komórek. Jeśli zatem nasze trzewia mają własne umysły, to z pewnością nie informują o tym naszych mózgów”. – Mariusz Byliński.
Problem niepełnosprawności porusza także książka „Wprost przed siebie„. Jest to zbiór opowiadań i autorefleksji pozytywnie nastrajających do życia. Los bywa przewrotny i czasami niemiło zaskakuje. Bez względu na wszystko, nie warto jednak tracić nadziei. Pewnego dnia wszystko może się bowiem odmienić. Poznamy wzruszające historie trzech młodych, doświadczonych przez niepełnosprawność i choroby kobiet. Jest to sympatyczna Alex, Julia oraz bohaterka „Siedmiu lat prawdy”. Łączące je cechy to wytrwałość i poszukiwanie prawdy. Każda z nich doświadczyła tragedii i wielu miłosnych perturbacji. To dlatego starają się nie popełniać tych samych błędów. Minionych chwil nie da się zawrócić, podobnie jak nie sposób cofnąć podjętych decyzji. Optymistycznie patrząc w przyszłość, można jednak kształtować drogę do szczęścia. Zrozumiemy, że negatywne odczucia związane z niepełnosprawnością i chorobą potrafi łagodzić miłość. We wzruszający sposób uświadamia to choćby rozpoczynająca lekturę historia Alex.
„Kolejne poranki stawiały przed Alex nowe doświadczenia i przygody, ale również czyniły ją radosną i zdeterminowaną w walce o swoje szczęście. Uświadomiła sobie, że zauroczyła się osobą Jakuba. Przebywając z nim sam na sam, czuła, że jest sobą, zachowując się naturalnie, więc na jej twarzy zagościł bezpretensjonalny uśmiech”. – Laura Wisiewicz, „Wprost przed siebie. Zbiór opowiadań i autorefleksji”.
Problem niepełnosprawności poruszany w książkach skłania do zastanowienia się nad znaczeniem życia. Najwartościowsze i najbardziej obrazowe zawsze okazują się pozycje opisujące prawdziwe historie. Dzięki nim poznamy wyjątkowych ludzi, których los stanie się dla nas pouczającą inspiracją.
Zasługująca na uwagę książka, która porusza problem niepełnosprawności to „12 kropel życia„. Celem tej publikacji pozostaje przybliżenie czytelnikom trudności, z jakimi musi mierzyć się osoba niewidoma. Pomysł na spisanie doświadczeń osoby niewidomej, narodził się w trakcie autorskiego recitalu Katarzyny Nowak, głównej bohaterki i jednocześnie współautorki tej pozycji. Początkowo pojawiły się zrozumiałe wątpliwości. Na szczęście, dzięki wsparciu i zaangażowaniu przyjaciół bohaterki, udało się ukończyć tę publikację. Zrozumiemy, że najlepiej widzi się sercem. Niewidoma od urodzenia Katarzyna Nowak dowodzi prawdziwości tego stwierdzenia. Wycinki z jej życia uświadamiają również, że niepełnosprawność nie musi oznaczać izolacji od świata. Katarzyna bowiem pomimo licznych przeciwności losu zdołała ukończyć dwa kierunki studiów oraz jako wokalistka i gitarzystka zaangażować się w działania muzyczne. Wytrwałość, ciężka praca, i przede wszystkim wsparcie najbliższych, pozwala osobie niepełnosprawnej w pełni uczestniczyć w życiu. Empatia i gotowość udzielenia pomocy jest cenniejsza niż litość.
„Przykład Katarzyny Nowak udowadnia, że codzienność osoby z niepełnosprawnością nie musi polegać na izolacji w czterech ścianach. Że życie można przeżyć twórczo, nieustannie dbając o własny rozwój i dzieląc się swoimi talentami z otoczeniem, z widzami. Także, jeśli się jest niewidomym”. – Katarzyna Nowak, Karolina Kasprzak, Roman Kawecki, „12 kropel życia”.
Niepełnosprawność zawsze odmienia życie ludzi, którzy się z nią stykają. Problem niepełnosprawności poruszany w książkach uświadamia, z jakimi trudnościami muszą radzić sobie chorzy i ich bliscy. Wszelkie niedomogi fizyczne, czy psychiczne, wymagają konkretnych działań zaradczych. Piętrzące się problemy i trudności nie muszą jednak negatywnie odbijać się na codzienności.
”Łóżeczko, z którego wyjęłam miłość. Adopcja chorego dziecka zmieniła nasze życie„, to prawdziwa, wzruszająca historia. Opisane w publikacji zdarzenia swego czasu poruszyły opinię publiczną. Wielu ludzi poruszył fakt, że Magdalena Madeja wraz z rodziną zdecydowała się otoczyć opieką chorego chłopca. Było wiadomo, że czeka ich mnóstwo wyzwań, ale oni wspólnie postanowili im sprostać. Nim do tego doszło, musieli przejść długą drogę. Z tej książki dowiemy się, w jaki sposób przebiega proces adopcyjny. Korzystając ze swoich doświadczeń, autorka wskazała również, na jakie wyzwania powinny przygotować się osoby chcące objąć opieką niepełnosprawne dziecko. Rodzicielska miłość i troska potrafi zdziałać prawdziwe cuda. Dowodem na to są perypetie tej rodziny. Dziś Alanek, który musiał przejść trepanacje, wspaniale się bowiem rozwija.
,,Moja książka powstała z myślą o przyszłych kandydatach na rodziny zastępcze, rodziny adopcyjne, a także z myślą o potrzebujących, samotnych dzieciach z niepełnosprawnością. Być może wielu z was będzie stało, lub stoi przed podjęciem tak bardzo ważnej i trudnej decyzji, jaką jest adopcja chorego dziecka”. – Magdalena Madeja
O tym, w jaki sposób problem niepełnosprawności potrafi modyfikować ludzkie życie, opowiada „Balans ”. Jest to biograficzna historia boleśnie doświadczonego przez los żużlowca, Sonke Petersena. Życie młodego sportowca zapowiadało się obiecująco. Jego osiągnięcia wróżyły mu wspaniałą karierę. Niestety. Wypadek na torze brutalnie zmodyfikował życie Sonke Petersena. Zderzenie z bandą, którego doświadczył, trwale uszkodziło jego kręgosłup. Od tego dramatycznego momentu, Petersen zaczął balansować na granicy mocy i niemocy. Uczył się żyć na nowo. Bywało ciężko, ale on nigdy nie zwątpił, że pewnego dnia ponownie wsiądzie na motocykl. Ta poruszająca problem niepełnosprawności książka niesie ze sobą nadzieję. Historia Petersena dowodzi bowiem, że pomimo fizycznej ułomności można cieszyć się codziennością.
„Sönke Petersen balansuje pomiędzy radością jeżdżenia na motocyklu żużlowym a smutkiem, jaki dostał w postaci wózka inwalidzkiego. Niegdyś lawirował na granicy życia i śmierci, teraz balansuje na granicy mocy i niemocy, odnajdując siebie pomiędzy szczęściem a nieszczęściem”. – Angelika Nowak
Wszystkie zaprezentowane powyżej książki, poruszają problem niepełnosprawności. Sięgając po nie, zdamy sobie sprawę, jak wiele trudności muszą pokonywać doświadczone przez wszelkiego rodzaju ułomność osoby. Te historie wzruszają, uczą pokory, poszerzają horyzonty, rozbudzają empatię i na długo pozostają w pamięci.
