Stanisław Wokulski to główny bohater powieści – Lalka – Bolesława Prusa. Wydawało by się, że jest to postać dobrze opisana i poznana ale wokół bohatera jest wiele pytań, co wynika z wielu wewnętrznych sprzeczności i wielowymiarowości postaci. Wokulski jest z jednej strony pozytywistycznym typem, dla którego liczy się praca u podstaw, nauka i sprawy społeczne. Z innej strony Wokulski jest rzutkim przedsiębiorcą, dla którego znaczenie ma pomnażanie majątku. Reprezentuje tym samym wartości mieszczańskie. Z jeszcze innej strony Wokulski jest romantykiem podążającym za swoją miłością a także perspektywami niezwykłych wynalazków naukowych. Ponad wszystko Wokulski jest zawsze niezależny i tylko sobie zawdzięcza swoją pozycję społeczną i powodzenie. Ta złożoność osobowości i duża niezależność w kontaktach społecznych oraz podejmowanych przez niego działaniach nie przysparza mu przyjaciół, wśród których odnalazł by pełne zrozumienie.

 

Stanisław Wokulski jest osobowością samotną wśród ludzi go otaczających. Jako jednostka wybitna i targana pewnymi sprzecznościami nie znajduje nigdzie szczęścia i tak naprawdę w niczym co rozpala jego złożoną duszę nie odnajduje spełnienia. Na pewnym etapie życia jest tylko skutecznym biznesmenem, liczy się zarabianie i udowodnienie , że zasługuje na swoją pozycję jaką zdobył po małżeństwie z bogatszą kobietą. Kiedy pomnaża znacznie swój majątek angażuje się w rozwijanie polskiej zacofanej gospodarki poprzez tworzenie spółki handlowej. Zajmuje się także działalnością filantropijną, pomaga ludziom z nizin społecznych. Najważniejszym w jego życiu staje się jednak dążenie do miłości. Miłość ta jest pojmowana bardzo romantycznie, gdzie człowiek powinien podążać za uczuciem na ślepo. Wybiera na ukochaną kobietę, która jest piękna ale nie docenia jego samego. Izabela Łęcka jest tylko piękną i ubożejącą arystokratką, dla której Wokulski może być ratunkiem przed upadkiem społecznym ale nie miłością. Wokulski przekonuje się o tym fakcie boleśnie po wielu miesiącach. Wokulski również u swojego wiernego przyjaciela, Rzeckiego nie szuka powiernictwa i pełnego zrozumienia. Nasz samotny bohater po rozczarowaniu miłością staje się jeszcze bardziej samotny, bardziej stroni od ludzi z ich wadami i poświęca czas na to co jego samego interesuje najbardziej – nauce.

Charakterystyka Wokulskiego – Stanisław Wokulski jako bohater samotny.