Epoka Oświecenia w Polsce zaowocowała szeroką krytyką społeczeństwa szlacheckiego. Szlachta w I Rzeczpospolitej jako główny podmiot polityczny w państwie była odpowiedzialna za kraj i jego losy. Niestety specyficzność ustroju powodowała złe obyczaje i ich następstwa. Ostatnie czasy istnienia państwa Polsko-Litewskiego spowodowały powstanie dążeń reformistycznych wśród wielu ludzi. Wybitni przedstawiciele Oświecenia w Polsce w dziedzinie literatury ukazują złe obyczaje szlacheckie oraz starają się dydaktycznie ukazywać wartości i postawy prawdziwie szlachetne i racjonalistyczne. Krytyka szlachty to: przywiązanie do zabobonów, pycha, pijaństwo, nadmierna zachowawczość, zadufanie w sobie – mit sarmatyzmu, lenistwo, tolerowanie głupoty.

W wypracowaniu o krytyce szlachty znajdziemy odwołanie do takich utworów i autorów jak: „Powrót Posła” – Juliana Ursyna Niemcewicza, bajki, satyry, powieść „Mikołaja Doświadczyńskiego Przypadki” – Ignacego Krasickiego.

Więcej  Oświecenie – krytyka szlachty, sprawdzian wypracowanie